Anne Penny

Anne Penny
Ganwyd	6 Ionawr 1729  Bangor
Bedyddiwyd	6 Ionawr 1729 (yn y Calendr Iwliaidd)
Bu farw	17 Mawrth 1784
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	bardd, cyfieithydd
Blodeuodd	1729
Tad	Owen Hughes
Priod	Thomas Christian
Plant	Hugh Cloberry Christian

Bardd o Gymru oedd Anne Penny (ganwyd Hughes; 6 Ionawr 1729 - 17 Mawrth 1784). Fe'i ganwyd ym Mangor i ficer a'i wraig. Priododd â phrifatîr a oedd yn berchen ar ystad yn Rhydychen ond cafodd ei gadael yn weddw yn 22 oed gyda mab, Hugh Cloberry Christian, a dechreuodd ysgrifennu barddoniaeth. Priododd swyddog tollau yn Ffrainc, unwaith eto gyda hanes morwrol a symudodd y cwpl i Lundain. Yno cyhoeddodd nifer o weithiau, gan gynnwys ei cherdd fwyaf arwyddocaol, An Invocation to the Genius of Britain, darn gwladgarol a ysgrifennwyd ar ddechrau'r Rhyfel Eingl-Ffrengig. Cyhoeddodd hefyd nifer o gyfieithiadau o gerddi Cymraeg.

Bu farw Thomas Christian ym 1751, gan adael Penny yn weddw yn ddwy ar hugain oed.^[1] Trodd at ysgrifennu a chyhoeddi ei gwaith cyntaf, Cambridge: a poem yn 1756, a gyhoeddodd o dan yr enw Ann Christian.^[2] Priododd Peter Penny (neu Penné), swyddog tollau Ffrengig a oedd wedi colli ei goes pan oedd yn y llynges. Symudodd y cwpl i dŷ yn Bloomsbury Square, lle parhaodd Anne Penny i ysgrifennu a chyfieithu barddoniaeth. Dysgodd y Gymraeg yn blentyn ac mae'n bosib mai dyma oedd ei hiaith gyntaf.^[3] Bu farw Peter Penny tua 1779, felly cyhoeddodd Anne ei gwaith er mwyn codi arian.^[4] Bu farw Anne Penny ar 17 Mawrth 1784 yn Bagshot.^[5] Yn 1747 ganwyd mab i'r cwpl, Hugh Cloberry Christian, a aeth ymlaen i ddilyn diddordebau morol ei dad, a daeth yn ôl-lyngesydd yn y llynges.^[4]

1. ↑ Mae’r Oxford Dictionary of National Biography (1887) yn crybwyll bod gor-wyres Thomas Christian wedi ysgrifennu adroddiad anghywir amdano, lle mae’n honni ei fod yn Gapten yn y Llynges, ond y mae’n debyg mai preifatwr ydoedd. Laughton, J. K. (1887). ‘Christian, SIR Hugh Cloberry (1747–1798),)’. Oxford University Press.
2. ↑ Rogers, Paul Baines, Julian Ferraro, Pat (2011). The Wiley-Blackwell encyclopedia of eighteenth-century writers and writing, 1660–1789 (arg. 1. publ.). Chichester, West Sussex, U.K.: Wiley-Blackwell. ISBN 9781405156691. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-06-01. Cyrchwyd 25 March 2016.
3. ↑ Summit, Jennifer; Bicks, Caroline, gol. (2010). The history of British women's writing, 1750–1830 (arg. illustrated). Basingstoke: Palgrave Macmillan. t. 115. ISBN 9780230550711. Cyrchwyd 3 April 2016.
4. ↑ ^{4.0 4.1} (Saesneg) Oxford Dictionary of National Biography (arg. online). Gwasg Prifysgol Rhydychen. Missing or empty |title= (help)CS1 maint: ref=harv (link) (mae angen tanysgrifiad neu aelodaeth o lyfrgell gyhoeddus i ddarllen yr erthygl)
5. ↑ "Deaths". St. James's Chronicle or the British Evening Post (3598). London, England. 27 March 1784. t. 4.